DWÓR KRÓLOWEJ MARII LESZCZYŃSKIEJ

Dwór królowej Marii Leszczyńskiej. Ludzie pieniądze i wpływy

Katarzyna Kuras

Kraków : Historia Iagellonica, 2018

ss. 337

Format B5

Oprawa twarda

ISBN 978-83-65080-79-0

Maria Leszczyńska była przez 43 lata żoną Ludwika XV Burbona i królową Francji. Swe obowiązki wypełniała z wielkim oddaniem, dbając szczególnie o to, by prestiż związany z jej monarszą pozycją nie został w żaden sposób uszczuplony. Książka ta dotyczy wszystkich ludzi, którzy ja otaczali, umożliwiali realizację bieżących obowiązków i codziennych zadań, a także zapewniali Leszczyńskiej niezbędną pomoc w poruszaniu się w skomplikowanej geografii Wersalu. Znalazło się tu miejsce zarówno dla elity dworu i najważniejszych urzędników królowej, jak i dla ludzi reprezentujących tzw. mały dwór m.in. woźnych, pokojowców, pasztetników i kucharzy, czyli tych wszystkich, którzy wchodzili w skład maison królowej i którzy odpowiadali za rozmaite zagadnienia związane z codzienną egzystencją monarchini.

Spis treści:

Wstęp  /9

Historiografia dworu francuskiego: szkic do obrazu  /11

Cele badawcze i metody  /21

Dwór Marii Leszczyńskiej - literatura i źródła  /27

Prezentacja układu książki  /35

Podziękowania  /37

1. Maria Leszczyńska - konteksty  /39

Córka Stanisława Leszczyńskiego  /39

Królewska małżonka  /44

Matka delfina  /53

Obrazy codzienności   /59

W kręgu królowej  /64

2. Dom królowej Francji - hierarchia i organizacja  /71

Kształtowanie się dworu królowych francuskich w XVI-XVII w.  /71

Maison Marii Leszczyńskiej  /81

- Kaplica  /86

- Nadintendentura i rada  /88

- Komnata  /92

- Garderoba  /105

- Służby medyczne  /107

- Kuchnia  /108

- Stajnie  /117

- Intendentura budynków  /120

- Gwardie w służbie królowej  /121

Konkluzje  /122

3. Kariery  /123

Kryteria doboru  /123

- Koneksje  /125

- Protekcja  /126

- Przychylność królowej  /128

Bieg karier  /131

- Kariery kobiet  /132

- Kariery mężczyzn  /147

Konkluzje  /189

4. W pogoni za zyskami  /191

Pieniądze  /192

- Finansowanie maison królowej  /192

- System wynagradzania dworzan królowej  /195

- Pieniądze w życiu codziennym dworzan królowej - dążenia, motywacje i problemy  /212

Honory i zaszczyty  /215

Konkluzje  /222

5. Wartości i relacje pomiędzy dworzanami  /225

Świat wartości dworzan królowej - problemy badawcze  /225

Honor, ambicja i ranga  /228

Relacje między dworzanami - kooperacja i konflikty  /231

Wpływ królowej na relacje między dworzanami  /242

Konkluzje  /249

6. Wpływy królowe j i jej dworzan  /253

Wielka polityka  /254

Koteria dewotów  /265

Polityka personalna królowej /270

Dworzanie królowej w walce pomiędzy koteriami dworskimi  /274

Theatrum władzy. Wielkie ceremonie państwowe i dworskie /277

Konkluzje  /283

7. Zmierzch dworu królowej  /285

Ostatnie lata życia królowej  /285

Losy członków maison /287

Zakończenie  /289

Wykaz skrótów  /295

Spis tabel  /297

Bibliografia  /299

Summary  /315

Resume  /317

Indeks nazwisk  /319